De menselijkheid van machinesJoost Rekveld - #43.2
‘Palm Top Theater’ – Tentoonstelling in V2 Rotterdam. Te zien: 22 januari t/m 13 februari 2011
Veruit het grootste werk in de tentoonstelling ‘Palm Top Theater’ in het Instituut voor instabiele media V2 is van de hand van de Rotterdamse experimentele filmmaker Joost Rekveld (1970). Waar de andere kunstenaars hun werk wel degelijk op palmtops tonen, speciaal geprepareerd iPhones en iPads, is het werk van Rekveld te zien op een forse flatscreen. Hoezo palmtop? Maar ondanks de stevige afmetingen heeft het werk toch een zekere intimiteit. En precies dat is waar de makers van de tentoonstelling naar op zoek zijn. Hoewel zelf onderdeel van het Rotterdamse filmfestival dient de tentoonstelling vooral als tegenwicht tegen het optische geweld van de megaschermen. Hoe groter hoe beter lijkt hier het motto.
Door deze schijnbaar terloopse aftiteling worden Rekvelds beelden, als in een tweede naflits, in één klap opgeladen met de verbluffende associatie dat we hier een glimp hebben opgevangen van de wereld zoals deze op zichzelf is. Een ware wereld verborgen achter de Hinduïstische sluier van de Maya, de illusie van de wereld van alledag. Niet toevallig beschouwt Rekveld het componeren van abstracte beelden analoog aan het componeren van muziek. Zoals Schopenhauer in de muziek onze grauwe alledaagse wereld van zijn sluier kon ontdoen, zo kan Rekveld dat nu in zijn abstracte beelden. Hiermee heeft hij een overstijgende articulatie bereikt met zijn werk dat begon met simpele mechanische principes zoals in #3 uit 1994. Hierin werden de frames voor de film beschreven met een simpele lichtbron op een chaotisch bewegend mechaniek.
Daarna verschoof zijn onderzoek naar optische principes en vervolgens mathematische principes, zoals bijvoorbeeld in #11, Marey <> Moire uit 1999. Hierin wordt de tijd door middel van mathematische interferentiepatronen in ruimte omgezet.
Dit alles komt nu samen in het project #43.2 dat volledig in software is opgebouwd. Met zijn eigenhandig ontwikkelde idioom kan hij nu met special effects software zoals voor het eerst in de Star Trek films werd gebruikt zijn eigen beeld van een levend universum scheppen. Dat was al eerder te zien in het multidisciplinaire dansstuk ‘OUTIS’ van Emio Greco | PC en het Nieuw Ensemble. Rekveld verzorgde hierbij het videobeeld. In deze voorstelling beïnvloedt de danser met zijn bewegingen zowel de muziek als het beeld.
In #43.2 toont Rekveld een zelfde organisch universum, maar nu volledig geprogrammeerd. Mens en machine vloeien samen in wat een diepere werkelijkheid lijkt te zijn, of zoals Rekveld het zelf stelt: “Ik kan God spelen, deeltjes als atomen maken”. En dat alles als ware het in de palm van je hand.
Hans van Dam
|