Eigentijds  intercultureel theater veelbelovend maar verzuimt mee te slepen

’25 Minutes To Go’ door Union Suspecte. Bijgewoond: 18 april 2010 in Theater Lantaren/Venster. Daar nog te zien t/m 23 april. Daarna op tournee in Nederland en Belgie t/m 22 mei. (foto's:  Bart Grietens / Union Suspecte
 

De titel van de nieuwste voorstelling van de interculturele ‘angry young men’ van Union Suspecte uit Gent/Brussel is ontleend aan de country song ’25 Minutes To Go’ van Johnny Cash. Hierin schetst de Amerikaanse zanger op indringende wijze de laatste minuten van een tot de galg veroordeeld persoon. Waarom hij wordt opgehangen is niet duidelijk, maar in de 3 minuten van de song weet Cash je dusdanig  mee te slepen dat je aan het eind ook werkelijk met de gehangene meebungelt. Union Suspect neemt wat ruimer de  tijd, ongeveer anderhalf uur, en kent uiteraard een ander dramatisch verloop. 
Het stuk opent sterk met een erg grappige kabouter (Zouzou Ben Chikha). Deze komt tussen de afgedekte decorstukken tevoorschijn springen en bespeelt met Kabouter Wesley-achtige humor het publiek. Als hij het decor, bestaande uit een draaitafelset, een opklapbed en een tafel met stoelen, heeft opgebouwd schakelt het stuk over op zwijgende scene’s begeleid door live gemixte muziek. Mourade Zeguendi schuifelt ontheemd langs de achterwand binnen en speelt vervolgens een aantal huiselijke scene’s: aan tafel, in bed, achter de tv, om tenslotte op de wc te belanden. Interculturele onmacht en sleur als enig mogelijke stofwisseling, op komische wijze zwijgend uitgebeeld. Na een korte entre-act door de kabouter komt Zeguendi opnieuw op. Ditmaal eveneens als kabouter, maar dan met dikke brillenglazen. Nu is hij de interculturele huisvader, inclusief een prachtig door Ben Chika uitgebeelde huismoeder. Langszaam wordt duidelijk dat de huisvader een vernederend baantje heeft in Kabouterland en hierdoor uiteindelijk doordraait. Via de radio vernemen we dat hij zijn baas heeft aangevallen waarna hij zich verhangt. De slotscène tenslotte is van een iconische schoonheid: De in een lijkwade gewikkelde huisvader wordt teder toegedekt  onder begeleiding van verheven Arabische muziek: een loutering van medelijden met de ontheemde Arabische  huisvader die in een verweesde cultuur van geestelijke kabouters het onderspit delft.
Uiteindelijk zijn het dus 80 minuten te gaan voor we bij Union Suspecte  het louteringsmoment te pakken hebben, en die 80 minuten voelen toch wel wat lang. Aan het spel van Zeguendi en Ben Chikha ligt het niet, dat is uitstekend. Vooral het komische talent van Ben Chikha is uiterst energiek en zeer aanstekelijk. Zeguendi  moet het meer van karakterrollen hebben en heeft dan ook een ‘coole’ uitstraling die regelmatig in films te zien is. Wat aan het stuk ontbreekt is een werkelijk meeslepende ritmiek van muziek en spel. Het is uiteraard de verdienste van regisseur Ruud Gielens dat hij een dergelijke rol voor een live mix van interculturele muziek bedenkt en inbrengt. Van Bach naar jazz, van Franse chansons tot Arabische muziek, en nu en dan wordt je echt meegevoerd door de muziek en haar contrasten. Maar de kunst is natuurlijk om het geheel een dusdanige ritmiek te geven dat je uit de werkelijke tijd van 80 minuten treedt en aan het geheel gekluisterd blijft. Waar Johnny Cash 25 minuten meeslepend in 3 minuten kan persen laat Gielens toch een paar gaten vallen waardoor ’25 Minutes To Go’ niet zijn eigen duur dicteert, om het maar eens Proustiaans te benaderen. Maar het is uiteindelijk wel een verdienste dat Union Suspecte onbevangen zijn eigen theatrale middelen kiest om eigentijds intercultureel theater te maken. Een lovenswaardig realiteitsbesef dat het verdient om snel door te ontwikkelen.

HANS VAN DAM

Speellijst op www.unionsuspecte.be