Inventief olieballet vraagt om meer

‘Carnival of Guilt’ door Union Suspecte. Bijgewoond: 11 november 2009 in Theater Lantaren/Venster Rotterdam. Daar nog te zien op 12 november. Daarna op tournee in Nederland en Vlaanderen t/m 5 december.
 
Drie sterren ***

De Gent/Brusselse theatergroep Union Suspecte zoekt confrontatie, en wel in de grootsteedse sfeer zwaar gehavend door de ‘clash’ aan culturen. Ging het in ‘We People’ om een rauw-realistische confrontatie met Parijse relschoppers van Noord-Afrikaanse afkomst, in ‘Carnival of Guilt’ wordt een meer innerlijk portret geschilderd van een dergelijke botsing. Niet voor niets is het motto van de voorstelling “De hel, dat ben ik – niet de anderen”. Dat er in maatschappelijk opzicht veel gebeurd is sinds Sartre’s kernthema “De hel, dat zijn de anderen” moge duidelijk zijn. In het carnaval van Union Suspecte is er geen utopische wezenlijke kern van het vrije ‘ik’ dat met zijn eigen daden een wereld kan scheppen. Het ‘ik’ van Union Suspecte wordt vermalen door chaotische krachten van enorme omvang, alsof de oude Griekse goden met hun noodlottige drama’s in volle omvang op aarde zijn teruggekeerd.
Choreograaf Haider Al Timimi vertrekt voor ‘Carnival of Guilt’ dan ook vanuit zijn eigen “schizofrene” belevingswereld. Als geboren Irakees wonend en werkend in Vlaanderen reageert hij zich af op de dubieuze invasie van zijn vaderland door de olieverslaafde grootmacht Amerika. De manier waarop de van oorsprong tribale samenleving op de oliebel wordt overvallen door de uiterst gladde ‘democratische’ consumentenmachine Amerika is prachtig neergezet.
De eenzame Irakees zit bovenop 3 olievaten. Met een verbluffende, inderdaad, grootsteedse beatbox techniek krijgen we een uiterst effectieve schets van het verloop van de invasie en het lijden van het Irakese volk. De menselijk jammerende beatbox van Serdi Faki Alici is een fenomeen op zich. De sluiks binnendringende Amerikaanse invloedssfeer wordt hilarisch verbeeld door drie dansers, die in een mengelmoes van expressionistische mime, theater en street dance de hypocritische olieverslaving verbeelden. Uiteindelijk gaan zowel de Irakees als de drie Amerikanen op in een gezamenlijk olieballet dat even doet denken aan de schildering van de hel door Jeroen Bosch. Jammer dat deze apotheose niet verder is uitgewerkt en blijft steken in zijn voor de hand liggende aanzet.
Talent genoeg in deze voorstelling. En ook de ontwikkeling van nieuwe theatrale middelen en beelden is indrukwekkend: de moderne beeldcultuur wordt gretig en effectief geciteerd. Maar al deze pareltjes rijgen nog geen verbluffende halsketting. Union Suspecte heeft wel degelijk essentiële dingen te zeggen. Maar deze ruwe diamant moet meer gepolijst, meer schittering opwekken dan de huidige uitwerking van een pamflet, hoe inventief ook de vormaspecten en wezenlijk de inhoud.

HANS VAN DAM

speellijst op www.unionsuspecte.be